In de Plaskerk kwamen op 5 mei een grote groep mensen samen voor de Vrijheidslunch. Verhalen van oorlog, verlies en hoop lieten zien dat vrijheid geen eenduidig begrip is.
Op Bevrijdingsdag stond de Plaskerk in Raalte in het teken van ontmoeting en herdenking. Tijdens de Vrijheidslunch deelden deelnemers hun persoonlijke verhalen, vaak met wortels in de oorlog. Wat bedoeld was als een gezamenlijke viering van vrijheid, bleek vooral een moment van reflectie: wat betekent vrijheid eigenlijk, en voor wie?
Geen vrijheid na terugkeer
Barbara Jansen herinnerde zich de verhalen over David Lutraan, een goede vriend van haar opa. David was de enige Joodse inwoner van Raalte die de vernietigingskampen overleefde. Maar zijn terugkeer bracht hem geen bevrijding. Zijn huis bleek bewoond door anderen, zijn meubels herkende hij bij dorpsgenoten, en in zijn hoofd bleef een lijst spoken van plaatsgenoten die het niet hadden overleefd. De littekens van appel staan bij -33 graden en het eten van gras uit pure honger waren blijvend.
Een vluchtroute vol herinneringen
Sara Sonépouse vertelde hoe haar familie dankzij een beschieting aan deportatie ontsnapte. Via Wijhe, de Boerhaar en Broekland kwamen ze terecht in Raalte, waar de families Jansen en Van Noorel hen hielpen onderduiken. Toch overleefde niet iedereen: op een oude familiefoto staan kruisjes bij de namen van dierbaren die werden vermoord. Als onderdeel van haar traumaverwerking liep Sara onlangs in de vrieskou dezelfde vluchtroute als haar familie in 1945. Toch blijft de vraag knagen: “Mag ik er als Joodse vrouw wel echt zijn?” Haar kind moet in Amsterdam naar school onder begeleiding van marechaussees, en herkenbaar Joods zijn in de stad is niet zonder risico’s.
Vrijheid door vertrouwen
Steffi Wiesmann, geboren in Duitsland en sinds haar twintigste woonachtig in Nederland, gaf een ander perspectief. Ze sprak over de kracht van vertrouwen, hoop, moed en het geloof in een hoger doel. Volgens haar zijn dit de waarden die vooruitgang brengen — in tegenstelling tot angst en trauma, die juist blokkades opwerpen.
Verzetsdaden in herinnering
Paul Tielbeek bracht een eerbetoon aan alle verzetsmensen uit Raalte/Salland. Hij vertelde hoe zij niet alleen hun stem lieten horen, maar ook daadwerkelijk in actie kwamen voor de vrijheid van anderen.
Poëzie, muziek en het Bevrijdingsvuur
Leerlingen van het Carmel College Salland — Judith Eektimmerman, Esma Girisken en Nancy Snijders — droegen indringende gedichten voor. Docent Sanne Holterman zorgde voor muzikale intermezzo’s. Het Nationale Bevrijdingsvuur werd door AV Salland binnengebracht en symbolisch ontstoken. Burgemeester Rob Zuidema opende met een toespraak de bijeenkomst.
Verbonden door geschiedenis
Voorzitter Mariëlle Schrijver-Booijink vertelde geraakt te zijn door het verhaal van Sara Sonépouse. Later ontdekte ze dat haar eigen familie betrokken was bij het onderbrengen van Sara’s familie tijdens de oorlog.
De lunch eindigde in verbondenheid. Nazaten van o.a. verzetsstrijders Jan Rekers, Herman Lugtenberg, fam. Velderman, Aa, Tielbeek, Hoogeland en Nijboer ontmoetten elkaar opnieuw en wisselden verhalen en herinneringen uit. De Vrijheidslunch werd zo niet alleen een moment van herdenking, maar ook van nieuwe verbindingen.
In deze opzet nooit eerder vertoond in Raalte. Het was een gedenkwaardige, waardevolle en unieke samenkomst van familieleden van slachtoffers, burgers die onderduikers schuilplekken boden, Raalte verzetsmensen en vele anderen die hun diensten bewezen in de WOII , georganiseerd door Raalte voor Vrijheid.
Bron: Paul Albers Photography
Zie voor live verslag Vrijheidslunch 5 mei Raalte onderstaande link ( vrij beschikbaar voor uitzending ).
https://kerkdienstgemist.nl/stations/250/events/recording/174643560000250
